U.S. M4A3 SHERMAN

M4 Sherman był amerykańskim ciężkim średnim z okresu II wojny światowej. Pierwsze prototypy powstały w 1941 roku, a produkcja seryjna trwała w okresie 1942-1945. W sumie powstało ok. 49000 egzemplarzy tego czołgu wszystkich wersji, co czyni go jednym z najliczniej wyprodukowanych czołgów II wojny światowej oraz najważniejszym czołgiem na wyposażeniu armii alianckich toku tego konfliktu. M4 Sherman był napędzany w wersji M4A1 pojedynczym silnikiem Continental R 975 C4 o mocy 400 KM. Uzbrojenie pojazdu stanowiła zależnie od wersji - pojedyncza armata M3 kal. 75 mm lub armata M1 kal. 76 mm lub haubica M4 kal. 105 mm oraz 2 dwa karabiny maszynowe Browning1919A kal.7,62 mm. M4 Sherman został opracowany jako następca czołgów M2 i M3, chociaż wykorzystywał wiele podzespołów tego ostatniego. Przede wszystkim wykorzystywał nieznacznie tylko zmienione podwozie wozu M3 Lee. Projektując czołg M4 Sherman położno w nim nacisk przed wszystkim na pełnienie roli wozu wsparcia piechoty, a nie zwalczania czołgów przeciwnika taką rolę miały spełniać amerykańskie niszczyciele czołgów. Zakładano jedynie ewentualnie starcia z wozami Pz.Kpfw III oraz Pz.Kpfw IV. Sporą rolę przyłożono też do masowej produkcji nowego czołgu i możliwie niskich kosztów jego produkcji. W efekcie powstał czołg o niezłym uzbrojeniu jak na rok 1942 i początek 1943 r., przeciętnym opancerzeniu, posiadający jednak przednią płytą pancerza pochyloną, ale też o słabych właściwościach manewrowych i zwłaszcza w pierwszych wersjach bardzo podatny na pożar w wyniku trafienia w przedział silnikowy. Jednocześnie jednak powstał czołg możliwy do naprawdę wielkoskalowej produkcji i posiadający znaczny potencjał modernizacyjny. W toku produkcji seryjnej powstało bardzo wiele wersji rozwojowych M4 Sherman. Chronologicznie pierwszą byłą wersja M4A1, która posiadała już odlewany pancerz. Kolejna M4A2 posiadała pancerz spawany oraz nowy silnik General Motors 6460 o mocy 375-410 KM, ale znacznie mniej podatny na pożar. Pojawiła się również wersja M4A3 uzbrojona w haubicę 105 mm oraz napędzana silnikiem Ford GAA o mocy 450 KM. W oparciu o wersję M4A3 powstały dwie podwersje: M4A3E2 Jumbo ze wzmocnionym pancerzem oraz M4A3E8 o zawierzeniu HVSS i armacie kal. 76 mm. Ciekawą wersją rozwojową był tez pojazd T34 Calliope z zamontowanymi pociskami niekierowanymi na wieży. M4 Sherman był też w ogromnych ilościach dostarczany armii brytyjskiej i Armii Czerwonej. Ta pierwsza opracowała na jego podstawie wersję Firefly, ze świetną 17-funtową armatą przeciwpancerną. W toku II wojny światowej czołgi M4 Sherman walczyły w Afryce Północnej (1942-1943), we Włoszech (1943-1945), w toku walk w Normandii, we Francji i Niemczech Zachodnich (1944-1945), ale też na Pacyfiku czy w szeregach Armii Czerwonej na froncie wschodnim. Po II wojnie światowej M4 Sherman wszedł na użycie bardzo wielu krajów m.in.: w Argentynie, Belgii, Indii, Izraelu, Japonii, Pakistanu czy Turcji. Wziął także udział w wielu konfliktach po 1945 roku, m.in.: wojnie indyjsko-pakistańskiej z 1965 roku czy wojnie sześciodniowej z 1967 roku. Co oprócz modelu będę potrzebować do jego sklejenia?